Η απόδοση ενός παιδιού στο σχολείο συχνά συναρτάται από παράγοντες ανεξάρτητους από τη διάθεση, την ευφυΐα και την εργατικότητά του. Είναι κοινός τόπος ότι η ψυχική ισορροπία του παιδιού, το οικογενειακό περιβάλλον, το σχολικό περιβάλλον και τα εξωτερικά ερεθίσματα καθορίζουν τη σχέση του με το σχολείο, κατά συνέπεια τις μαθητικές επιδόσεις του.
Κυρίως στα πρώτα χρόνια του δημοτικού, όπου τίθενται οι βάσεις της μαθησιακής διαδικασίας και στις τάξεις του Λυκείου όπου η απόδοση στο σχολείο συνδέεται με τη διαδικασία εισαγωγής στην τρίτη εκπαιδευτική βαθμίδα, η σχολική απόδοση αποκτά ζωτική σημασία.
Φυσικά δεν αναφερόμαστε σε λογικές βαθμοθηρίας· απλώς υπογραμμίζουμε ότι όλα τα παιδιά θέλουν να είναι καλοί μαθητές, όλοι οι γονείς θέλουν τα παιδιά τους να πάνε καλά στο σχολείο και όλοι οι δάσκαλοι γνωρίζουν ότι όσο καλύτερο είναι το υλικό τους τόσο μεγαλύτερη είναι και η δική τους απόδοση.
Η κακή απόδοση του μαθητή συνήθως αποδίδεται σε διάφορα αίτια: δεν παίρνει τα γράμματα, το οικογενειακό περιβάλλον δεν είναι το πρέπον, φταίει ο δάσκαλος που δεν προσέχει το παιδί. Μήπως όμως πρέπει να ψάξουμε τις αιτίες και στην κακή διατροφή; Ή, πιο απλά, μήπως η καλή ή η κακή απόδοση εξαρτάται σε κάποιο βαθμό από το τι τρώει και πότε τρώει ο μαθητής;
Το παράδειγμα του πρωινού είναι χαρακτηριστικό: έρευνες έχουν αποδείξει ότι παιδιά που συνηθίζουν να παίρνουν ένα σωστό πρωινό έχουν κατά μέσον όρο μεγαλύτερο δείκτη ευφυΐας και μεγαλύτερη μαθησιακή ικανότητα από μαθητές που φεύγουν από το σπίτι χωρίς να φάνε τίποτα ή αρκούνται σε ένα ποτήρι γάλα.
Μπορούμε λοιπόν με μερικές απλές κινήσεις να βοηθήσουμε το παιδί και στον τομέα αυτό.
Πρωινό
Πάντα ετοιμάζουμε ένα καλό πρωινό το οποίο περιλαμβάνει όλα τα συστατικά που χρειάζεται το παιδί για το σχολείο. Μην ξεχνάμε ότι εκτός από τη σχέση μαθησιακής ικανότητας και πρωινού, έχει παρατηρηθεί ότι η απόδοση ενός παιδιού που έχει φύγει νηστικό από το σπίτι πέφτει ραγδαία όσο περνάει η ώρα.
Κολατσιό στο σχολείο
Είναι καλύτερο να ετοιμάσουμε το κολατσιό του παιδιού από το σπίτι. Με τον τρόπο αυτό ελέγχουμε τι θα φάει στο σχολείο και το παιδί αποφεύγει την κατανάλωση άχρηστων ή επιβλαβών τροφών που θα προμηθευτεί εκτός σπιτιού.
Τακτικές ώρες φαγητού
Οι τακτικές ώρες φαγητού βοηθούν το μαθητή να προγραμματίσει την ημέρα του, αλλά κυρίως επιτρέπουν στον οργανισμό του να λειτουργήσει με ένα φυσιολογικό ρυθμό, χωρίς μεταβολικές εξάρσεις.
Ελαφριά γεύματα
Ένα ελαφρύ μεσημεριανό γεύμα βοηθάει το μαθητή να εκτελέσει σωστά και γρήγορα τις σχολικές υποχρεώσεις για το σπίτι, αφήνοντάς του ελεύθερο χρόνο να παίξει ή να ασχοληθεί με τα προσωπικά του ενδιαφέροντα. Ένα ελαφρύ γεύμα το βράδυ τον βοηθά να κοιμηθεί καλά και να ξυπνήσει το πρωί με καλή διάθεση.
Όχι στον καφέ
Οι μαθητές του Λυκείου συνηθίζουν να αντιμετωπίζουν το φόρτο των μαθημάτων και την πίεση των εξετάσεων με ένα φλιτζάνι καφέ· με αυτό τον τρόπο μένουν λίγο παραπάνω ξύπνιοι και αυξάνουν λίγο παραπάνω το χρόνο μελέτης. Όμως πρέπει να υπογραμμίσουμε τα εξής: η καφεΐνη καταστρέφει την ποιότητα του ύπνου, διότι πέρα από τη διέγερση του νευρικού συστήματος προκαλεί υπερέκκριση ινσουλίνης με αποτέλεσμα να μην μπορεί ο οργανισμός να πέσει σε βαθύ ύπνο. Έτσι, αν και φαινομενικά έχει κοιμηθεί όσες ώρες χρειάζεται, στην πραγματικότητα ο μαθητής εμφανίζει συμπτώματα αϋπνίας –κούραση, αδυναμία συγκέντρωσης, συχνά υπνηλία. Το αποτέλεσμα είναι ότι η χρήση καφέ όχι μόνο δεν βοηθά το διάβασμα, αλλά αντίθετα δρα αρνητικά στη σχολική απόδοση και στις εξετάσεις. Αν ο καφές αντικατασταθεί από ένα ποτήρι χυμό πορτοκαλιού, ο μαθητής, σε κρίσιμες περιόδους εξετάσεων, μπορεί να πάρει την επιπλέον ενέργεια που χρειάζεται για να συνεχίσει λίγη ώρα ακόμα το διάβασμά του.
Όχι στις δίαιτες
Οι δίαιτες, αν δεν γίνονται για να αντιμετωπιστεί η παχυσαρκία και αν δεν γίνονται με ιατρική συμβουλή, είναι καταστροφικές για τη σχολική απόδοση. Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως σε κορίτσια στις δύο τελευταίες τάξεις του Λυκείου. Είναι συχνές οι διηγήσεις δασκάλων για μαθήτριες που απέτυχαν στις εξετάσεις επειδή αποφάσισαν πως πρέπει να χάσουν τα –φανταστικά συνήθως – περιττά κιλά τους με σκληρή δίαιτα.
Συνοψίζοντας, μπορούμε να πούμε ότι ο καλός μαθητής τρώει καλά και σωστά. Κάτι που τελικά δεν είναι καθόλου δύσκολο, φτάνει να γίνει κατανοητό πρώτα και κύρια από τους γονείς.
