Ως οσφυαλγία χαρακτηρίζεται κάθε πόνος στη μέση (οσφύ) ανεξάρτητα από την αιτία που τον προκαλεί. Συχνά ο πόνος επεκτείνεται στους γλουτούς και τα κάτω άκρα σε διάφορη έκταση και ποικίλη κατανομή.
Πολλές φορές συνοδεύεται από τυπική ισχιαλγία του ενός σκέλους, δηλαδή πόνο κατά μήκος του ισχιακού νεύρου.
Η διάγνωση της συγκεκριμένης πάθησης σε κάθε περίπτωση οσφυαλγίας και η αποκάλυψη της αιτίας της, αν και πολλές φορές γίνεται εύκολα, είναι συχνά δυσχερής, παρά τη χρησιμοποίηση των συγχρόνων εργαστηριακών μέσων.
Συμπτώματα
Η οσφυαλγία εκδηλώνεται με πόνο στη μέση που μπορεί να επεκτείνεται στο ένα ή και στα δυο άκρα συγχρόνως και να φτάνει μέχρι τα μεγάλα δάκτυλα των ποδιών.
Επίσης μπορεί να εκδηλωθεί με διαλείπουσα χωλότητα (περίπτωση κατά την οποία ο άρρωστος μόλις περπατήσει μερικά μέτρα αρχίζει να πονάει και κουτσαίνει), με κράμπες στο ένα ή και στα δυο κάτω άκρα (κυρίως στις γάμπες).
Σε άλλες περιπτώσεις όπου υπάρχει στη μέση μεγαλύτερο πρόβλημα, π.χ. δισκοκήλη, έχουμε αδυναμία βάδισης, πτώση του άκρου ποδός έως και παράλυση.
Αυτό γίνεται γιατί πιέζεται από τη μέση ένα νεύρο, το ισχιακό, το οποίο νευρώνει κινητικά και αισθητικά τα κάτω άκρα, και ανάλογα με την πίεση και το σημείο που πιέζεται, έχουμε και τα ανάλογα συμπτώματα.
Αιτιολογία
Οι πιο συνηθισμένες από τις παθήσεις και παθολογικές καταστάσεις της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης που προκαλούν οσφυαλγία είναι: η εκφυλιστική σπονδυλαρθροπάθεια, η κήλη του μεσοσπονδύλιου δίσκου, διάφορες συγγενείς (εκ γενετής) ανωμαλίες της οσφυϊκής σπονδυλικής στήλης, η σπονδυλολίσθηση, η σπονδυλόλυση, η φυματιώδης σπονδυλίτις, η αγκυλοποιητική σπονδυλίτις και άλλες.
Από όλες τις παθήσεις και παθολογικές καταστάσεις που με διαφορετική συχνότητα είναι υπεύθυνες για την πρόκληση της οσφυαλγίας, οι πιο συνηθισμένες είναι η κήλη του μεσοσπονδυλίου δίσκου για τους νεαρούς και τους ενήλικες της μέσης ηλικίας, και η εκφυλιστική σπονδυλαρθροπάθεια στις μεγαλύτερες ηλικίες.
Διάγνωση
Η διάγνωση της οσφυαλγίας γίνεται με την κλινική εξέταση και με εργαστηριακές εξετάσεις.
Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει την επισκόπηση, την ψηλάφηση της σπονδυλικής στήλης, την ψηλάφηση των μαλακών μορίων, το εύρος των κινήσεων (κάμψη, έκταση, κλίσεις, στροφές), τη νευρολογική εξέταση, τις ειδικές δοκιμασίες (διάφορα tests για το ισχιακό νεύρο) και την εξέταση των περιοχών που σχετίζονται με την οσφυαλγία (γόνατο, ισχίο - θωρακική μοίρα, αυχενική μοίρα και κρανίο).
Οι εργαστηριακές εξετάσεις είναι η απλή ακτινογραφία, η αξονική τομογραφία και η μαγνητική τομογραφία.
Θεραπεία
Η θεραπεία της οσφυαλγίας συνίσταται κατά κύριο λόγο σε ξεκούραση και κατάκλιση, λήψη αντιφλεγμονωδών και παυσίπονων ενέσιμων ή από το στόμα, έγχυση στον μεσοσπονδύλιο δίσκο κορτιζόνης, φυσικοθεραπεία, οζονοθεραπεία (νέα θεραπεία με πολύ καλά αποτελέσματα) και τέλος χειρουργικές επεμβάσεις.
Ομάδες Υψηλού Κινδύνου
Περισσότερο επιρρεπείς στην οσφυαλγία είναι για τους έφηβους αυτοί που γρήγορα ψηλώνουν και αθλούνται παρά πολύ, για τους ενήλικους οι ψηλοί, οι χονδροί και οι γυναίκες με μεγάλη οστεοπόρωση.