Υποθυρεοειδισμός καλείται η έλλειψη παραγωγής θυρεοειδικών ορμονών από τον θυρεοειδή με συνακόλουθη έκπτωση (μείωση) της βιολογικής δράσης τους στους περιφερικούς ιστούς. Η νόσος δεν είναι σπάνια. Η επίπτωση στο γενικό πληθυσμό είναι περίπου 1%, ενώ στους ηλικιωμένους το ποσοστό ανέρχεται στο 2% - 3%.
Συμπτώματα
Τα πρώιμα συμπτώματα της νόσου δεν είναι έντονα και η νόσος περνά απαρατήρητη για πολλά χρόνια.
Συμπτώματα εκδηλώνονται από όλα σχεδόν τα συστήματα του οργανισμού.
Τα κυριότερα από αυτά είναι:
- Αδυναμία
- Λήθαργος
- Καταβολή
- Μείωση της μνήμης
- Δυσανεξία στο ψύχος (ο ασθενής δεν αντέχει στο κρύο)
- Αύξηση σωματικού βάρους με ανορεξία
- Δυσκοιλιότητα
- Απόπτωση τριχών
- Βράγχος φωνής
- Κώφωση
- Δύσπνοια
- Μυαλγίες
- Αρθραλγίες
- Ακανόνιστη εμμηνορρυσία
- Παραισθησίες
Αιτιολογία
Ο υποθυρεοειδισμός διαιρείται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: στον πρωτοπαθή, όπου η βλάβη εντοπίζεται στο θυρεοειδή αδένα, και στον κεντρικό ή δευτεροπαθή, όπου η βλάβη εντοπίζεται στον υποθάλαμο ή στην υπόφυση.
Αίτια πρωτοπαθούς υποθυρεοειδισμού που είναι ο πιο συχνός (90% των περιπτώσεων):
- Ιδιοπαθής, πιθανόν αυτοάνοσης αιτιολογίας (ατροφία θυρεοειδούς)
- Αγενεσία θυρεοειδούς
- Μετεγχειρητικός
- Μετά από εξωτερική ακτινοβολία της περιοχής
- Αυτοάνοσος θυρεοειδίτιδα
- Βαριά έλλειψη ιωδίου σε ορεινές περιοχές
- Λήψη αντιθυρεοειδικών φαρμάκων
Αίτια κεντρικού ή δευτεροπαθούς υποθυρεοειδισμού (σπάνιος):
- Νόσοι υποθαλάμου - υπόφυσης (π.χ. όγκοι)
- Διαταραχές στην σύνθεση της T.S.H. (θυρεοειδοτρόπου ορμόνης)
Μετάδοση
Δεν υπάρχει οδός μετάδοσης του υποθυρεοειδισμού.
Διάγνωση
Η διάγνωση του υποθυρεοειδισμού τίθεται με βάση:
- Τη συμπτωματολογία του (έχει αναφερθεί ήδη)
- Τα κλινικά σημεία του όπως: ξηρό, τραχύ, ψυχρό δέρμα, περικογχικό οίδημα και περιφερικό οίδημα στις ραχιαίες επιφάνειες των άκρων χειρών και ποδιών. Λεπτά μαλλιά, ωχρότητα δέρματος, παχιά γλώσσα, αργή ομιλία, ελάττωση των αντανακλαστικών, υπέρταση, βραδυκαρδία, υπεζωκοτική, περικαρδιακή συλλογή υγρού, λεύκη, και
- Τον εργαστηριακό έλεγχο, όπου όσον αφορά τον πρωτοπαθή υποθυρεοειδισμό έχουμε μεγάλη αύξηση της T.S.H. (θυρεοειδοτρόπου ορμόνης), ελάττωση των θυρεοειδικών ορμονών, δηλαδή θυροξίνης (Τ4) και τριιωδοθυρονίνης (Τ3), και ανεύρεση θυρεοειδικών αυτοαντισωμάτων (αντισωμάτων που στρέφονται κατά του ιδίου του θυρεοειδούς). Αντίθετα η διάγνωση του κεντρικού ή δευτεροπαθούς υποθυρεοειδισμού τίθεται όταν η T.S.H. είναι ελαττωμένη. Επίσης και οι θυρεοειδικές ορμόνες βρίσκονται ελαττωμένες.
Θεραπεία
Η θεραπεία είναι εύκολη και αποτελεσματική. Χορηγείται συνθετική θυροξίνη (Τ4) από το στόμα σε προοδευτικά αυξανόμενη δόση.
Επιπλοκές
Οι κυριότερες επιπλοκές είναι:
- Σε βαρύ υποθυρεοειδισμό, μεγάκολο (αύξηση του εντέρου σε διάμετρο) και ασκίτης (υγρό στη κοιλιά).
- Αναιμία
- Περικαρδιακή συλλογή υγρού
- Μυϊκή δυσκαμψία. Πολλές φορές έχουμε και έντονες ψυχικές διαταραχές όπως: παράνοια, κατάθλιψη, μανία.
- Χαρακτηριστικά ο υποθυρεοειδισμός στην εμβρυϊκή και νεογνική ηλικία προκαλεί μεγάλη διανοητική καθυστέρηση στο παιδί, τον λεγόμενο κρετινισμό.
- Επίσης ο υποθυρεοειδισμός στην παιδική ηλικία προκαλεί μεγάλη καθυστέρηση στην ανάπτυξη του σώματος. Έτσι η οστική ηλικία βρίσκεται σε καθυστέρηση συγκριτικά με τη χρονολογική ηλικία του παιδιού.
- Διαταραχές στη έμμηνο ρύση στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, με αποτέλεσμα ελάττωση της γονιμότητας.
Ομάδες Υψηλού Κινδύνου
Δεν υπάρχουν ομάδες υψηλού κινδύνου για υποθυρεοειδισμού.
