Πρόκειται για την πιεστικής αιτιολογίας προσβολή της αυχενικής μοίρας του νωτιαίου μυελού, η οποία εκδηλώνεται με συνδυασμό ποικίλων συμπτωμάτων. Ριζιτικού τύπου πόνοι, διαταραχές της αισθητικότητας και, σε πιο βαριές περιπτώσεις, διαταραχές της κινητικότητας και της βάδισης μπορεί να παρατηρηθούν στα πλαίσια της πάθησης αυτής.
Συμπτώματα
Τα αρχικά συμπτώματα είναι συνήθως ριζιτικού τύπου. Αυτό σημαίνει ότι λόγω πίεσης που ασκείται πάνω σε μια αυχενική νωτιαία ρίζα προκαλείται πόνος που ξεκινά από τον αυχένα και ακτινοβολεί στο άνω άκρο, υπαισθησία στην περιοχή αισθητικής κατανομής της πάσχουσας ρίζας και μυϊκή αδυναμία των μυών που νευρώνονται από τη συγκεκριμένη ρίζα.
Στην πορεία και καθώς η πίεση ασκείται πλέον και πάνω στον αυχενικό μυελό παρατηρούνται επιπλέον φαινόμενα. Χαρακτηριστικό της βλάβης του αυχενικού μυελού είναι τα κλινικά ευρήματα που εντοπίζονται όχι μόνο στα άνω αλλά και στα κάτω άκρα. Λόγω βλάβης της πυραμιδικής οδού παρατηρείται σπαστικότητα και υπερτονία των άνω και κάτω άκρων με αυξημένα τενόντια αντανακλαστικά και ακούσιες κλονικές κινήσεις.
Η προσβολή των αισθητικών οδών προκαλεί υπαισθησία που προσβάλλει ολόκληρο το σώμα κάτω από το επίπεδο της βλάβης. Η διαταραχή της εν τω βάθει αισθητικότητας (αντίληψη της θέσης των μελών στο χώρο) λόγω πίεσης στα οπίσθια τμήματα του αυχενικού μυελού μπορεί να προκαλέσει αισθητικού τύπου αταξία, η οποία εκδηλώνεται χαρακτηριστικά ως αστάθεια στάσης και βάδισης με κλειστά τα μάτια.
Αιτολογία
Η αυχενική μυελοπάθεια οφείλεται σε πιεστική βλάβη του αυχενικού μυελού. Η πίεση αυτή μπορεί να προκληθεί λόγω μετατόπισης ενός ή περισσοτέρων μεσοσπονδυλίων δίσκων. Το ίδιο όμως μπορεί να προκληθεί και λόγω στένωσης του νωτιαίου σωλήνα στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης εξαιτίας εκφύλισης του αυχενικού οστικού σκελετού (οστεόφυτα, αυχενική σπονδυλαρθροπάθεια κ.λπ.). Μετατραυματικές βλάβες ενδεχομένως να προκαλέσουν αντίστοιχες βλάβες.
Διάγνωση
Η διάγνωση της αυχενικής μυελοπάθειας συνήθως στηρίζεται στην κλινική εικόνα των ασθενών. Η επιβεβαίωση γίνεται με τη βοήθεια απεικονιστικών μεθόδων. Η μυελογραφία, αλλά κυρίως η μαγνητική τομογραφία της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης παρέχουν τις απαραίτητες πληροφορίες για να τεθεί ασφαλώς η διάγνωση.
Αντιμετώπιση
Η μόνη ουσιαστική θεραπεία είναι η νευροχειρουργική αποσυμπίεση. Η επιτυχία της επέμβασης εξαρτάται από τη χρονική στιγμή κατά την οποία αυτή θα λάβει χώρα. Εάν η διάγνωση τεθεί σχετικά έγκαιρα, με αποτέλεσμα η επέμβαση να γίνει πριν προκύψουν μη αναστρέψιμες βλάβες του αυχενικού μυελού, το θεραπευτικό αποτέλεσμα είναι καλό.
Αντιθέτως σε προχωρημένες περιπτώσεις το μόνο που μπορεί να επιτευχθεί είναι η αποφυγή περαιτέρω επιδείνωσης. Από τα παραπάνω καθίσταται σαφές πόσο σημαντικό είναι να τεθεί έγκαιρα η διάγνωση και να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα το ταχύτερο δυνατόν.
Σε ηπιότερες βλάβες μπορεί κανείς να προχωρήσει συντηρητικά, χρησιμοποιώντας κολάρο που ακινητοποιεί τον αυχένα και χορηγώντας αντιφλεγμονώδη -αναλγητικά και αποιδηματικά. Στις περιπτώσεις αυτές είναι αναγκαία η τακτικότατη παρακολούθηση και η επανάληψη του απεικονιστικού ελέγχου. Σε περίπτωση οποιασδήποτε επιδείνωσης, η χειρουργική επέμβαση είναι αναπόφευκτη.
Πρόληψη - Συμβουλές
Σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να συγχέεται η αυχενική μυελοπάθεια με αυτό το οποίο έχει καθιερωθεί να ονομάζεται «αυχενικό σύνδρομο». Ο όρος αυτός έχει καθιερωθεί για να περιγράψει μια σειρά άτυπων συμπτωμάτων που εντοπίζονται κυρίως στον αυχένα (πόνος, πιάσιμο, σφίξιμο) καθώς και σειρά άλλων μη χαρακτηριστικών συμπτωμάτων (πονοκέφαλος, εμβοές, ζάλη, αστάθεια) τα οποία δεν γίνεται να αποδοθούν σε κάποια συγκεκριμένη βλάβη. Αποτελεί διάγνωση «φάντασμα», η οποία καλό είναι να μη χρησιμοποιείται, γιατί μόνο σύγχυση προκαλεί και οδηγεί σε θεραπευτικές μεθόδους αναποτελεσματικές ή και ενδεχομένως επιζήμιες. Θα ήταν σκόπιμο να αποφευχθούν όλες οι χειροπρακτικές, αλλά και χειρουργικές επεμβάσεις στην ευαίσθητη περιοχή του αυχένα χωρίς τη σχετική συμβουλή ειδικού νευρολόγου και νευροχειρουργού.
